Spoorbuurt Zaandam

Tegenover het oude station aan de Provinciale weg in Zaandam stond vroeger een echt volksbuurtje.

De huizen waren aan het eind van de negentiende eeuw gebouwd en de straatnamen hadden hun oorsprong in het Nederlandse koningshuis.

De Anna Paulowna straat was genoemd naar de dochter van tsaar Paul de eerste van Rusland, die in 1816 trouwde met onze latere koning Willem II.

Verder was er de Nassaustraat, de Oranjestraat en de Willemstraat. En niet te vergeten de Emmastraat, genoemd naar Emma van Waldeck-Pyrmont, koningin-moeder der Nederlanden en van 1890 tot 1898 regentes, totdat haar dochter Wilhelmina oud genoeg was om koningin te worden.

In de Oranjestraat groeiden, eind negentienhonderd, de bekende schrijvers Carry van Bruggen en Jacob Israel de Haan op. Zij waren broer en zus. Carry nam later de achternaam van Bruggen aan van haar eerste man.

Het gezin de Haan had zestien kinderen. De vader was godsdienstonderwijzer in Zaandam. Ze kwamen oorspronkelijk uit Smilde in Drenthe maar toen Carry een paar maanden was verhuisden ze naar Zaandam. Vaak wordt gedacht dat Carry en Jacob een tweeling was, maar Carry was op een dag na een jaar ouder.

Haar bekendste boek is: Het huisje aan de sloot. Het is een bundel van 25 korte verhalen met herinneringen aan haar jeugd in Zaandam. Inmiddels is het verzamelde werk van Carry van Bruggen verschenen. Hierin is ook "Het huisje aan de sloot" in opgenomen. Voor meer informatie ga je naar: "Verhalend proza".

Jacob was niet alleen schrijver maar ook een rechtsgeleerde. Hij emigreerde in 1919 naar Israel, waar hij in 1924 werd vermoord. Ook Carry kwam droef aan haar einde. In 1932 overleed ze nadat ze door een overdosis slaapmiddelen in coma was geraakt.

In de Spoorbuurt staat sinds 1997 een bronzen beeld ter herinnering aan Carry van Bruggen. Het is een boekenkast met haar werken.

In 1988 kondigde het gemeentebestuur de sloop van de Spoorbuurt aan. Dit plan viel slecht bij de bewoners. Het waren vaak koopwoningen en de bewoners hadden veel aan hun huis vertimmerd. Er waren wel protesten maar die haalden weinig uit. Tussen 1989 en 1993 ging de Spoorbuurt plat. De bewoners kregen wel een bedrag voor hun woning maar dat was niet echt groot. De meeste mensen verhuisden naar een huurwoning die de gemeente hun aanbood.

Zo ging men van een oud maar karakteristiek huis met een tuin waar wat kippen rondscharrelden naar bijvoorbeeld een flat acht hoog in de Statenhoek, waar ze uitkeken op hun oude buurt, die onherkenbaar was veranderd. Elk pand dat de gemeente in de Spoorbuurt verwierf werd meteen gesloopt en dat maakte een desolate indruk.

Het moest er ook voor zorgen dan de overige bewoners sneller op een aanbod van de gemeente in zouden gaan. Een aantal mensen hield dapper stand en uiteindelijk waren er in de Oranjestraat nog vijf huizen over. Maar ook deze bewoners moesten uiteindelijk vertrekken.  

In 1992 werd begonnen met de nieuwbouw. De architect Theo Bos had 119 huur en 74 koopwoningen ontworpen. Bijna geen enkele vroegere bewoner keerde in 1994 terug naar de Spoorbuurt. De nieuwe woningen waren voor hen eenvoudig te duur.

 Hieronder vind je veel foto's van de spoorbuurt.

Meer weten over de Zaanstreek?

Wil je graag meer lezen over de Zaanstreek? Op mijn site staan veel verhalen, zoals de Meisjes van Verkade, De Hembrug, De Hempont en veel meer.

Klik hier en je komt op: Mijn Zaanstreek

http://www.aukjeshobbys.nl/133528214

Joop Mes 05.12.2021 13:33

Ik heb Peter gekend we speelde vaak met Japie Rot in het westzijderveld. Ik zelf woonde op Willemstraat 19

Cees Schone 01.02.2020 16:57

Is er nog iemand die Peter Berkhout heeft gekend?

Y Uitendaal 30.01.2020 21:46

Op FBoek heb ik ook een Spoorbuurt zaandam site met oude foto's uit die tijd van de Oranjestraat waar ik 15 jaar gewoond heb. Het heeft toen nog 15 jaar bestaan

M.Karstens 25.01.2020 16:19

Ik heb hier gewoond aan de Provincialeweg 150 wel 16 jaar. Er komen heel wat herinneringen boven.

Cornelis Tentij 13.12.2017 08:26

Graag meer over spoorbuurt, Anna Paulonastraat , wij woonde op no 1, met trap gevel, in 1942- 1950.

Arjen 14.02.2017 12:48

Wij woonden in de Nassaustraat, nr. 6 en zijn via een tijdelijke tussenwoning, naar de Mina Krusemanstraat verhuisd.

Lenie de Cocq van Delwijnen - de Haas 16.03.2016 12:50

Wat leuk om dat terug te zien! Ik woonde als kind in de Oranjestraat, maar ons huis staat niet op de foto`s. Wij woonde op een hoek, maar hadden geen voor deur.